Jack Ma xây dựng “đế chế” Alibaba như thế nào?

Rất lâu trước khi trở thành doanh nhân nổi tiếng toàn cầu, Jack Ma chỉ là một giáo viên tiếng Anh bình thường ở Trung Quốc. Ông luôn cố gắng thuyết phục bạn bè, đồng nghiệp và những người xung quanh rằng một ngày nào đó họ sẽ mua sắm mọi thứ qua internet.

Jack Ma sinh năm 1964 tại Hàng Châu, Trung Quốc. Ông học tiếng Anh bằng cách làm hướng dẫn viên miễn phí cho du khách nước ngoài tham quan thành phố. Sau thời gian làm giáo viên tiếng Anh, Jack Ma chuyển sang làm kinh doanh với việc thành lập Alibaba.com vào năm 1999 cùng với 17 người đồng sáng lập.

Ông Jack Ma hiện là người giàu nhất Trung Quốc với tài sản khoảng 40 tỷ USD và là diễn giả được chào đón tại nhiều sự kiện toàn cầu, trong đó có Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF). Tuy vậy, ít ai biết rằng ông đã từng sống trong nghèo khó và khởi nghiệp chỉ với "hai bàn tay trắng".

Sau khi tốt nghiệp phổ thông, Jack Ma nộp hồ sơ thi vào đại học nhưng ông đã thi trượt hai lần. Đến lần thứ ba, Jack Ma mới đỗ vào Đại học Sư phạm Hàng Châu và tốt nghiệp năm 1988.

Dù rất kiên nhẫn nộp đơn xin vào đại học Havard đến hàng chục lần nhưng Jack Ma luôn bị từ chối. Ông cũng rất chật vật trong công cuộc tìm kiếm việc làm khi nộp hồ sơ xin việc vào 30 vị trí khác nhau nhưng đều thất bại.

Hồi KFC mới mở ở Trung Quốc, trong số 24 người xin việc, KFC tuyển 23 người, người còn lại không trúng tuyển chính là Jack Ma. Ông cho rằng việc này phần lớn do mình không có ngoại hình và chiều cao.

Thế nhưng, Jack Ma đã khẳng định mình và kiên định trên con đường mình đã chọn bởi ông luôn có những triết lý sống vững vàng "như đinh đóng cột" và "bí quyết" kinh doanh độc đáo.

Jack Ma từng tuyên bố: “Tiền tôi có ngày nay là một thứ trách nhiệm. Đó là niềm tin mà mọi người đặt vào tôi”.

Trong những buổi họp báo trên khắp thế giới, Jack Ma luôn để lại những câu nói khiến khán giả phải ấn tượng. Ít khi đề cập đến những điều quá cao siêu trong kinh doanh, vị tỷ phú này luôn tìm cách để đơn giản hóa tối đa điều ông muốn truyền tải đến người nghe.

Khi nói chuyện với giới doanh nghiệp ở New York và Chicago nhằm khuyến khích các nhà sản xuất Mỹ bán sản phẩm thông qua sàn thương mại điện tử của Alibaba, Jack Ma đã tiết lộ thành công lớn nhất của ông là giúp vợ có thể mua tôm, thịt, cá mà không cần phải… đi ra chợ

Dù không có kinh nghiệm nào về máy tính hay lập trình, Jack Ma vẫn bị internet làm cho mê hoặc khi lần đầu tiên sử dụng nó trong chuyến đi tới Mỹ năm 1995. Khi đó ông làm việc cho một công ty dịch thuật và sang Mỹ để đòi lại một khoản tiền. Từ khóa đầu tiên của Jack Ma là "beer" nhưng ông ngạc nhiên khi biết không có một loại bia nào của Trung Quốc nằm trong kết quả tìm kiếm. Đó là lúc ông quyết định sẽ thành lập một công ty internet cho Trung Quốc

Tuy hai công ty liên doanh đầu tiên đều thất bại nhưng Jack Ma vẫn không nản lòng. Ông tiếp tục tập hợp 17 người bạn và thuyết phục họ hãy cùng ông đầu tư để cho ra đời chợ trực tuyến Alibaba - trang web cho phép các nhà xuất khẩu đăng các sản phẩm lên để khách hàng có thể mua trực tuyến.

Không lâu sau, dịch vụ mua sắm của Jack Ma thu hút thành viên trên khắp thế giới. Đến tháng 10/1999, công ty đã kêu gọi được 5 triệu USD từ Goldman Sachs và 20 triệu từ SoftBank - một công ty viễn thông Nhật Bản chuyên đầu tư vào các công ty công nghệ.

"Chúng ta sẽ làm được bởi chúng ta còn trẻ, và chúng ta sẽ không bao giờ, không bao giờ từ bỏ", Jack Ma từng nói với các nhân viên của mình.

Tỷ phú Trung Quốc chia sẻ ông luôn cố gắng duy trì một không khí làm việc thoải mái, vui vẻ ở Alibaba. Đầu những năm 2000, khi công ty quyết định thành lập sàn giao dịch trực tuyến Taobao, Jack Ma cùng các nhân viên thực hiện động tác trồng cây chuối trong giờ nghỉ trưa để giữ cho năng lượng luôn tràn đầy.

Năm 2005, Yahoo đầu tư 1 tỷ USD vào Alibaba để đổi lấy 40% cổ phần công ty. Đây là một số tiền rất lớn đối với Alibaba bởi thời điểm đó. Đến năm 2013, Jack Ma từ bỏ vị trí giám đốc Alibaba để trở thành chủ tịch điều hành.

Alibaba chính thức bán cổ phiếu ra công chúng (IPO) vào tháng 9/2014 và huy động huy động được số tiền kỷ lục 25 tỷ USD.

Sau 19 năm thành lập, công ty này trở thành đế chế trị giá vài trăm tỷ USD. Thế nhưng "ông trùm" thương mại điện tử Jack Ma lại vừa tuyên bố sẽ từ chức và chọn CEO Daniel Zhang là người kế nhiệm để điều hành tập đoàn Alibaba. Theo kế hoạch, "ngọn đuốc" của Alibaba sẽ được chính thức trao cho ông Daniel Zhang vào ngày 10/9/2019

Tuyên bố chuyển giao "quyền lực" diễn ra đúng thời điểm "gã khổng lồ" thương mại điện tử Alibaba kỷ niệm 20 năm ngày thành lập và cũng chính vào dịp sinh nhật lần thứ 54 của Jack Ma.

Dù trao chức Chủ tịch Alibaba cho ông Daniel Zhang - người đang đảm nhận vị trí CEO của tập đoàn nhưng Jack Ma vẫn sẽ nằm trong hội đồng quản trị cho tới cuộc họp đại hội đồng cổ đông của Alibaba vào năm 2020.

Jack Ma dự định tiếp tục vai trò của mình với tư cách là nhà sáng lập và có quyền bổ nhiệm hầu hết các vị trí nhân sự quan trọng của Alibaba mặc dù ông không nắm giữ đa số cổ phần.

Doanh nhân Jack Ma chia sẻ, dù hiện tại có rất nhiều tiền nhưng ông vẫn cảm thấy không hạnh phúc bằng thời kỳ ông đi dạy tiếng Anh.

Jack Ma quan niệm rằng một công ty lớn không có nghĩa là một công ty tốt. Lãnh đạo công ty cần làm cho nhân viên hạnh phúc, khách hàng hạnh phúc, và tự bản thân cảm thấy hạnh phúc. Khi ấy, việc kinh doanh sẽ bền vững.

Ông cũng chia sẻ thêm: "Tôi không muốn chết ở văn phòng, mà muốn ra đi trên bãi biển.